نگاهی به ویژگی‌های فرمت‌های مختلف ذخیره تصاویر – قسمت دوم

در مطلب قبلی به معرفی این‌که اصلاً چه تفاوتی بین فرمت‌های ذخیره‌ی تصاویر هست به‌طور کلی پرداختیم و چند فرمت بر پایه‌ی پیکسل را معرفی کردیم. در این مطلب علاوه‌بر معرفی چند فرمت دیگر رستر به معرفی فرمت‌های وکتوری رایج هم می‌پردازیم.

TIFF
فایل‌های اضافی فلش خود را پاک کنید، برای ذخیره کردن چند فایل TIFF به حجمی بیشتر از آنچه فکر می‌کنید نیاز است. فرمت TIFF(گاهی به آن TIF هم گفته می‌شود) فرمتی است که در آن عکس بدون هیچ فشرده‌سازی‌ ذخیره می‌شود که به این معنی است که هیچ داده‌ای در موقع ذخیره شدن فایل از بین نمی‌رود. این فرمت حتی قابلیت پشتیبانی از لایه‌ها را هم دارد. اگر نمی‌دانید لایه چیست به زبان ساده می‌توان گفت در نرم‌افزارهایی نظیر فتوشاپ و در فرایند طراحی می‌توان لایه‌هایی را تعریف کرد و سپس بر روی هر لایه عناصر گرافیکی و تصویری موردنظر را قرار داد و نهایتاً خروجی از روی هم قرار گرفتن این لایه‌ها شکل می‌گیرد که استفاده از این روش مزایای زیادی برای طراحان دارد.
به همین دلیل است که فایل‌های با فرمت TIFF عملاً آماده‌ی چاپ هستند هرچند که اگر قصدتان فقط پرینت گرفتن باشد خیلی از پرینترها کار با فرمت‌هایی نظیر PSD و AI را به این فرمت ترجیح می‌دهند. به خاطر حجم بالای فایل‌های با این فرمت استفاده از آن‌ها در طراحی وب غیرممکن است.

PSD
آخرین فرمت رستری که بررسی می‌کنیم PSD است. PSD فرمت خروجی اصلی نرم‌افزار فتوشاپ است و بنابراین فایل‌های با این فرمت را می‌توان در نرم‌افزار فتوشاپ باز کرد و به طراحی‌های انجام‌شده و لایه‌ها دسترسی داشت. از این فرمت به‌هیچ‌وجه در طراحی وب استفاده نمی‌شود و اگر طراحی هستید که برای مشتری خود کارهای تبلیغاتی‌اش را آماده کرده‌اید شاید بهتر باشد به‌جای فرستادن فایل با این فرمت از پسوند‌های آشناتری استفاده کنید(مگر آنکه کارفرما با فتوشاپ آشنایی داشته باشد و یا اینکه پایان کار است و قصد دارید فایل‌های لایه‌باز را هم برای تغییرات بعدی در اختیار او قرار دهید) این فرمت اما برای طراحان و اهالی صنعت چاپ به‌خوبی آشناست.

فرمت‌های تصاویر وکتور
 

EPS
EPS یک فرمت فایل استاندارد برداری (وکتور) است و این یعنی این فرمت تنها از مجموعه‌ای از فرمول‌ها و اعداد تشکیل شده است که با پردازش آن‌ها تصاویر طرح‌ها ایجاد می‌شود. استفاده از این فرمت فایل در طراحی هر المانی که ممکن است در زمان استفاده نیاز به تغییر سایز داشته باشد  ضروری است. بنابراین یکی از جاهایی که از این فرمت فایل استفاده می‌شود در طراحی لوگوست.
فرمت فایل EPS می‌تواند مستقیماً برای چاپ استفاده شود اما فایل‌های با این فرمت چیزی نیستند که بخواهید از آن‌ها به‌صورت مستقیم در طراحی‌های وب استفاده کنید. به‌جای آن معمولاً المان‌های طراحی‌شده به فرمت فایل‌های دیگری مثل JPG، PNG و یا GIF تبدیل می‌شوند.
المان‌هایی که با فرمت فایل EPS ذخیره شده‌اند را می‌توان در هر برنامه‌ای که از طراحی‌های وکتور پشتیبانی می‌کند باز کرد و تغییر اندازه داد و یا ویرایش کرد. بنابراین به‌عنوان طراح، فرمت EPS چیزی است که تنها باید در اختیار چاپخانه، کارفرما و یا کسی قرار بگیرد که این اجازه را داشته باشد که عناصر اصلی طرح را تغییر دهد.

Ai
فرمت فایل Ai به‌نوعی پسرعموی فرمت EPS است. هر دوی آن‌ها فرمت‌های وکتوری هستند اما Ai فرمت اصلی خروجی نرم‌افزار Adobe Illustrator است. هر زمانی که شما پروژه‌ای را در این نرم‌افزار باز می‌کنید ویرایش می‌کنید و یا ذخیره می‌کنید در حال کار بر روی یک فایل با فرمت Ai هستید. 
فرمت فایل Ai قابل قرارگیری در صفحات وب نیست. این فرمت در بین عموم مردم و کسانی که متخصص طراحی نیستند چندان آشنا نیست و بنابراین چندان از آن سر درنمی‌آورند. اما پرینتر دفترتان با پرینت کردن فایل‌های با این فرمت مشکلی نخواهد داشت.

PDF
بیشتر افراد با این فرمت فایل به‌خوبی آشنایی دارند. فرمت PDF هم برای دنیای دیجیتال خوب است و هم برای چاپ. افراد غیرمتخصص با آن به‌اندازه‌ی کافی آشنا هستند و پرینتر دفترتان و متصدی چاپخانه هم با این فرمت راحت هستند. این فرمت هم اطلاعات را به‌نوعی لایه‌به‌لایه ذخیره می‌کند و اگر با نرم‌افزار مناسب باز شود می‌توانید آن را ویرایش کنید. بنابراین کار وکتور را با این فرمت ذخیره می‌کنید مطمئن شوید که فونت شناخته شده و درست ذخیره می‌شود تا وقتی برای چاپ باز می‌شود همان چیزی در خروجی دیده شود که شما می‌خواهید. این فرمت به لحاظ کیفیت خیلی خوب است و حجم کمی هم دارد. برای کارهایی که صفحه‌بندی دارد مثل کتاب، دفترچه راهنما، و حتی بعضی بروشورها فرمت مناسبی است.
اگرچه می‌توان فایل با فرمت PDF را در صفحات وب به کار برد ولی این کار چندان هم سهل نیست و بنابراین شاید بهتر باشد به گذاشتن لینک دانلود اکتفا کنید.

وقتی‌که می‌خواهید طرحی برای کار چاپی خود آماده کنید اغلب مجبور می‌شوید با فایل‌هایی با فرمت‌های مختلف کار کنید. احتمال دارد عکس‌هایی با فرمت JPG که توسط عکاس گرفته شده به همراه لوگویی که فرمت EPS‌ است و فایل‌های دیگر را نهایتاً در فتوشاپ تشکیل یک فایل PSD بدهند.
توانمندی و قابلیت‌های هر یک از فرمت‌های فایل‌ها این امکان را به یک متخصص می‌دهد تا از هر یک از آن‌ها بسته به شرایط و به‌صورت بهینه استفاده کند. بنابراین ممکن است از یک المان گرافیکی خاص در شرکت شما فایل‌های با پسوندهای مختلفی وجود داشته باشد. به‌طور مثال فایل اصلی لوگوی شما فرمت EPS داشته باشد ولی درعین‌حال یک نسخه ِ PNG برای وب و یک نسخه‌ی GIF برای کاربردهای خاص نیز از آن وجود داشته باشد. به‌طورکلی تغییر فرمت فایل‌ها در نرم‌افزارها کار چندان سختی نیست و مسئله تنها کیفیت خروجی است. بالطبع نمی‌توان انتظار داشت که یک فایل با رزولوشن پایین را با رزولوشن بالاتر ذخیره کنید و تصویرتان باکیفیت‌تر شود. تبدیل فایل‌های وکتور به رستر کاری ساده است و تنها کاری که باید بکنید انتخاب نوع فایل خروجی است. اما عکس آن و تبدیل فایل رستر به وکتور یک فرایند پیچیده است و راه ساده‌ای برای آن وجود ندارد.

وقتی صحبت در مورد چاپ باشد جدای از تمام این مطالب نظر چاپخانه اهمیت زیادی دارد. کاملاً ممکن است که چاپخانه از شما انتظار داشته باشد تا فایل خروجی را با فرمت مثلاً TIFF یا JPEG و با حداقلی از رزولوشن تهیه کنید. دقت کنید که اگر فایل TIFF به چاپخانه می‌فرستید نه لازم و نه خوب است که حالت لایه باز آن بفرستید. با تبدیل خروجی به تنها یک لایه و تهیه فایل  TIFF‌می‌توانید حجم خروجی را خیلی کمتر کنید و هنوز از قابلیت عدم فشرده‌سازی فرمت TIFF استفاده کنید.